ocena

Plik ocena kształtuje postrzeganie zarówno jako nieświadomy, jak i świadomy proces. Ta naturalna część percepcji ma znaczenie np. Jako funkcja filtrująca, a tym samym przyczyna selektywności procesu percepcji. Błędna ocena dotyczy na przykład osób z dysmorfofobią.

Jaka jest ocena?

Ludzkie struktury percepcji umożliwiają ludziom zrozumienie sytuacji i otoczenia. Z perspektywy biologii ewolucyjnej percepcja jest synonimem szansy na przeżycie. Jego zmysły decydują o tym, czy dana osoba rozpoznaje niebezpieczeństwa i możliwości w odpowiednim czasie i na tej podstawie może przystąpić do działania przypominającego reakcję.

Właśnie z tego powodu proces postrzegania jest ściśle powiązany z procesem oceny. Postrzeganie bez osądzania jest niemożliwe. Percepcja jest nie tylko pierwszym przypadkiem formułowania opinii o sytuacji i otoczeniu, ale również odbywa się na podstawie procesów filtracyjnych, a tym samym nieświadomych sądów. Zjawisko to znane jest jako postrzeganie selektywne. Ze wszystkich bodźców, które działają, wybierane jest to, co jest postrzegane i co faktycznie dociera do ludzkiej świadomości.

Ze względu na niezliczoną ilość stale działających bodźców takie procesy filtracyjne są niezbędne, aby nie zalać mózgu bodźcami. Jako proces filtrujący, ocena bodźców jest oceną istotności, która jest dokonywana głównie na podstawie wcześniejszych doświadczeń.

Jednocześnie programy oceny poznawczej odgrywają również rolę w przetwarzaniu spostrzeżeń docierających do świadomości. Przede wszystkim te programy oceny odpowiadają napromieniowaniu, efektowi aureoli i dominacji atrybutów oraz pomagają świadomie formułować opinie na temat tego, co jest postrzegane.

Funkcja i zadanie

Procesy filtrowania i nieświadome oceny w systemie percepcji pozwalają ludziom dostrzec tylko to, co uznano za istotne w obecnej sytuacji. Wzory odgrywają coraz ważniejszą rolę, zwłaszcza te, których złożoność leży między doskonałą symetrią a absolutnym brakiem struktury. Z tego powodu ludzie ukrywają np. Tykanie zegara, o ile nie przerywa to monotonii. Zmieszany dźwięk deszczu przed oknem jest również zanikany, o ile nie widać w nim struktury wzoru. Nieświadome poszukiwanie wzorców pomogło ludziom przetrwać z ewolucyjnej perspektywy. Fakt, że potrafi rozpoznawać wzorce, jest częściowo odpowiedzialny za jego przetrwanie.

Ale nie tylko poszukiwanie wzorców jest filtrem kształtującym ludzką percepcję. Osobiste doświadczenia, oczekiwania, zainteresowania i postawy osoby również odgrywają rolę w ocenie i wyborze wpływających wrażeń zmysłowych. Na przykład socjalizację można nazwać pierwszym filtrem oceny. Poza wychowaniem, doświadczenia z własną rodziną, szkołą i kręgiem przyjaciół czy też grupą zawodową kształtują własne poglądy na świat i wartości ludzi. Podobnie jak sposób myślenia, sposób postrzegania jest już ukształtowany przez te doświadczenia.

Na przykład środowisko społeczne oprócz wartości i opinii kształtuje zainteresowania i uprzedzenia, które działają jako filtry do oceny postrzeganych wrażeń zmysłowych. Na przykład uwagę zwraca się na podstawie zainteresowań. Z tego powodu ludzie są bardziej skłonni zobaczyć, co posiadają lub przynajmniej mieli już do czynienia. Oceniający autorytet percepcji uważa, że ​​to, co znane lub oczekiwane, jest szczególnie istotne w tym kontekście.

Drugim filtrem oceny są uczucia. Pozytywne emocjonalnie połączenie z osobą pozwala osobie rozpoznać to, co pozytywne we wszystkich swoich działaniach. To samo jest prawdą w drugą stronę. Ponadto skrajny strach lub wysoka nerwowość zwykle kształtują postrzeganie za pomocą wyostrzonego zmysłu. Z ewolucyjnego punktu widzenia zjawisko to jest ponownie związane ze zwiększoną potrzebą uwagi i gotowości do reagowania w niebezpiecznych sytuacjach.

Środowisko człowieka wpływa także na nieświadome oceny bodźców percepcyjnych, w szczególności roli społecznej czy sytuacyjnych struktur władzy. Poprzez te filtry narządy zmysłów absorbują tylko część wszystkich możliwych bodźców. W pamięci sensorycznej spostrzeżenia są sprawdzane pod kątem ich przydatności, a po rozpoznaniu przydatności są przenoszone do pamięci krótkotrwałej w celu dalszego przetwarzania. Dalsze przetwarzanie odpowiada rozbiciu informacji na małe jednostki. Jednostki te są przetwarzane osobno i na przykład wzmacniane, stonowane lub oceniane przed ponownym złożeniem.

Jednym z programów oceny poznawczej dla tego procesu jest na przykład dominacja atrybutów, która sprawia, że ​​pojedyncza cecha jest decydującym czynnikiem przy formułowaniu opinii. Na podstawie oceny przez napromieniowanie ludzie wyciągają wnioski z właściwości jednej cechy do innych, a na podstawie efektu aureoli już istniejące sądy określają ocenę nowych spostrzeżeń i ich indywidualnych atrybutów.

Tutaj znajdziesz swoje leki

Choroby i dolegliwości

Ocena spostrzeżeń może być zaburzona na różne sposoby. Ponieważ jest kształtowana przez doświadczenie i socjalizację, na przykład traumatyczne wydarzenia mogą prowadzić do groteskowej oceny bodźców zmysłowych. Psychologia zajmuje się takimi zaburzeniami percepcji.

Przykładem zaburzonej oceny percepcji jest dysmorfofobia. To zaburzenie dysmorficzne ciała powoduje osłabienie samoświadomości. Ocenia się, że wygląd własny jest zniekształcony. Osoby dotknięte chorobą żyją w strachu przed swoją pozorną brzydotą i odpowiednio absurdalnie reagują na otoczenie. Wielu chorych ma do siebie negatywny stosunek jeszcze przed chorobą. W takim przypadku zainteresowany widzi w lustrze to, czego ostatecznie od siebie oczekuje, czyli brzydotę. Pacjenci rozwijają nienawiść do własnego ciała i wciąż na nowo doświadczają siebie w lustrze jako okropnego „ja”. Nie są w stanie dokonać realistycznej oceny siebie i swojego postrzegania w tym względzie.

Osoby dotknięte chorobą często postrzegają swoje otoczenie jako atrakcyjne, ale dla samych osób ich własny obraz ciała kojarzy się z obrzydzeniem. Istnieje duża rozbieżność między obrazem siebie a obrazem zewnętrznym. W miejscach publicznych osoby dotknięte chorobą często czują się stale obserwowane i pogardzane, co prowadzi do lęku przed kontaktem z innymi ludźmi.

Choroba często zaczyna się w okresie dojrzewania, co często powoduje, że nastolatki są bardzo niepewne co do własnego wyglądu. W niektórych przypadkach urazy psychiczne spowodowane przez środowisko odgrywają coraz większą rolę w rozwoju choroby i utrwalają się w taki sposób, że są uwzględniane w filtrze percepcji jako czynnik oceny.

Podobnym przykładem zniekształcenia percepcyjnego własnego ja, które występuje z powodu upośledzonej oceny percepcyjnej, jest anoreksja.