Leptyna

Leptyna został po raz pierwszy opisany w 1994 roku przez naukowca Jeffreya Friedmana. Słowo leptyna, które pochodzi z języka greckiego, dosłownie oznacza „cienki”. Za regulację apetytu odpowiada leptyna, która jest przypisywana do proteohormonów.

Co to jest leptyna?

Proteohormony to te hormony, które są zbudowane jak białka, a mimo to przejmują typowe zadania hormonów - takie jak funkcje przekaźników i mechanizmy regulacyjne.

Leptyna jest typowym związkiem białkowym o funkcji hormonalnej. Leptyna powstaje i jest uwalniana głównie w komórkach tłuszczowych (adipocytach).

Leptyna jest również produkowana w znacznie mniejszych ilościach w szpiku kostnym, łożysku i błonie śluzowej żołądka. Leptyna ma działanie hamujące apetyt w organizmie człowieka i dlatego jest aktywnie zaangażowana w regulację ilości spożywanego pokarmu.

Produkcja, produkcja i edukacja

Leptyna to nierozpuszczalny w tłuszczach związek białkowy, który jest wytwarzany w komórkach tłuszczowych ludzkiego ciała. Łożysko, rdzeń kręgowy i mięśnie szkieletowe również wytwarzają leptynę w bardzo małych ilościach.

Leptyna hamuje uwalnianie neuropeptydów przez podwzgórze, które pobudzają apetyt i zachęcają do jedzenia. Dlatego najważniejszym zadaniem leptyny jest działanie jako receptor dla neuropeptydów. Leptyna służy również jako receptor dla POMC (Proopiomelanocortin) i KART (transkrypt regulowany przez kokainę i amfetaminę).

Tutaj jednak leptyna działa prawie odwrotnie: POMC i CART mają działanie tłumiące apetyt, ale najpierw muszą być aktywowane przez leptynę.

Gdy tylko złogi tłuszczu w adipocytach są zmniejszone, poziom leptyny we krwi spada. Niskie stężenie z kolei zapewnia pobudzenie apetytu. U.a. dlatego osoba odczuwa głód.

Funkcja, działanie i właściwości

Leptyna to endogenny hormon wytwarzany głównie w komórkach tłuszczowych. Z jednej strony hamując neuropeptydy pobudzające apetyt oraz aktywując przekaźniki hamujące apetyt, takie jak POMC i KART, leptyna ma bezpośredni wpływ na ilość spożywanego pokarmu.

Ilość leptyny we krwi jest bezpośrednio zależna od ilości złogów tłuszczu. Kiedy własne adipocyty organizmu są pełne, komórki tłuszczowe wytwarzają leptynę, która ogranicza apetyt. Jeśli udział tłuszczu w adipocytach spada, przestają one wytwarzać leptynę; Pojawia się apetyt.

Opisane wahania zawartości procentowej tłuszczu nie są dla człowieka odczuwalne zewnętrznie, tj. korpulentni ludzie nie zawsze są głodni, podobnie jak szczupli ludzie są ciągle głodni. Nie zostało jeszcze wystarczająco udowodnione, czy leptyna spełnia inne zadania.

Choroby, dolegliwości i zaburzenia

Leptyna może powodować wysokie ciśnienie krwi i przyspieszenie akcji serca poprzez stymulację układu nerwowego. Jest to jednak dość niezwykłe i jako takie nie jest obrazem klinicznym wartym leczenia. Objawy również zwykle szybko ustępują.

Wkrótce po odkryciu leptyny naukowcom udało się zidentyfikować funkcję hormonu, czyli regulację apetytu. Przemysł dietetyczny, a także badania medyczne, od lat próbują wykorzystać hamujące apetyt działanie leptyny.

Założono, że osoby otyłe cierpią na niedobór leptyny i przez to mają stały apetyt, co ostatecznie prowadzi do masowej otyłości. Od tego czasu podejmowano próby sztucznego uzupełnienia tego domniemanego niedoboru w postaci tabletki zawierającej leptynę. Obszerne testy wykazały jednak, że osoby otyłe nie cierpiały na niedobór leptyny, wręcz przeciwnie, wiele osób otyłych miało nawet bardzo wysoki poziom leptyny (paradoks leptyny).

Następnie wykazano, że osoby otyłe w wielu przypadkach nie cierpią na niedobór leptyny, ale na jej oporność. Własna leptyna organizmu nie może hamować neuropeptydów pobudzających apetyt i jednocześnie nie może aktywować przekaźników hamujących apetyt POMC i CART. Pacjenci cierpiący na oporność na leptynę są zatem bardzo często otyli i mogą osiągnąć i utrzymać prawidłową masę ciała jedynie dzięki ogromnej sile woli i dyscyplinie.

Jednak najnowsze badania dają powód do nadziei. Grupa badawcza z Bostonu była w stanie wykazać, które regiony w mózgu lub w podwzgórzu są odpowiedzialne za oporność na leptynę. Byli w stanie - przynajmniej w eksperymentach na zwierzętach - stymulować podwzgórze do tworzenia opiekunów. Chaperony to białka, które wspomagają pracę hormonów. Oporność na leptynę mogłaby przynajmniej częściowo zostać zniesiona, tak aby w najbliższej przyszłości można było znaleźć remedium na otyłość, która ma swój początek w oporności na leptynę.

Jedną z interesujących linii badań jest próba ustalenia związku między zaburzeniami odżywiania a leptyną. Wygląda na to, że niektórzy ludzie są bardziej zdyscyplinowani niż inni. Wydaje się, że pacjenci cierpiący na anoreksję są w stanie całkowicie wyłączyć apetyt. Nie udzielono jeszcze zadowalającej odpowiedzi na pytanie, czy istnieje związek między takimi chorobami a zaburzeniem równowagi leptyny.