rak

Termin rak to termin medyczny: a dokładniej wywodzi się z patologii i opisuje określony typ nowotworu złośliwego. W związku z tym korzystne jest również, aby pacjenci dotknięci chorobą zrozumieli to słowo i mieli przegląd powiązanych problemów i podejść terapeutycznych. Oczywiście każdy guz jest inny; rak płuc ma zupełnie inną terapię i rokowanie niż rak jądra. Ponieważ jednak oba są rakami, istnieją fundamentalne podobieństwa. Dlatego poniżej przedstawiono ogólny przegląd.

Co to jest rak?

ZA rak jest guzem złośliwym (rozrost rakowy), który pochodzi z tkanki pokrywającej (nabłonka) skóry lub błon śluzowych.

Ponieważ większość nowotworów wywodzi się z takich nabłonków, około 80 procent z nich jest klasyfikowanych jako raki, w tym rak oskrzeli (rak płuc), rak piersi (rak piersi) i rak okrężnicy (rak okrężnicy) jako trzy z najczęstszych rodzajów raka.

W zależności od rodzaju nabłonka, na którym jest oparty, można dokonać dalszej klasyfikacji na raka płaskonabłonkowego (z nabłonka płaskonabłonkowego), gruczolakoraka (z tkanki gruczołowej) i innych mniej powszechnych kategorii.

przyczyny

Przyczyny Rak są mylące, nie zostały jeszcze w pełni zbadane, a ponadto nie można ich uogólniać dla wszystkich rodzajów raka.

Zasadniczo wiele komórek i tkanek w ciele nieustannie się dzieli. W szczególności powierzchnie (nabłonki) są narażone na duże obciążenia zarówno na zewnątrz (skóra), jak i wewnątrz (jelita, płuca) i dlatego należy je regularnie odnawiać. Ze swej natury nabłonki szczególnie aktywnie dzielą tkankę - dlatego rak jest tam tak powszechny.

W procesie podziału komórek i duplikacji DNA regularnie pojawiają się błędy, w wyniku których traci się kontrolę nad podziałem komórki, a pojedyncza komórka zaczyna chcieć kontynuować podział w niekontrolowany sposób. Takie małe komórki nowotworowe powstają w każdym z nas wiele razy dziennie - rozwój raka jest więc również kwestią przypadku. Zdrowy układ odpornościowy jest w stanie nie tylko bronić się przed wirusami i bakteriami, ale także niszczyć komórki rakowe, które rozwinęły się natychmiast. Niedobór odporności może zatem sprzyjać niewykrywaniu, a tym samym dalszemu wzrostowi komórki Tunmor.

Innym ważnym czynnikiem ryzyka jest uszkodzenie tkanki spowodowane wpływami zewnętrznymi. Klasycznym przykładem jest uszkodzenie nabłonka oskrzeli przez nikotynę i inne składniki dymu papierosowego - osłabia to mechanizmy obronne błony śluzowej oskrzeli i bezpośrednio uszkadza DNA poszczególnych komórek błony śluzowej. Nabłonek zmienia się pod wpływem ciągłej ekspozycji na dym w celu uodpornienia (metaplazja) - w tym procesie jednak traci również swoją pierwotną strukturę, a organizm traci kontrolę nad rozwojem nabłonka; może rozwinąć się rak oskrzeli.

W przypadku raka okrężnicy za główny czynnik ryzyka uznano brak błonnika pokarmowego (czyli niedożywienie związane z kulturą), ponieważ prowadzi to do chronicznych zaparć, a inne toksyny przenoszone przez żywność mogą dłużej działać na błonę śluzową jelit. Nie bez znaczenia są tu również czynniki genetyczne - podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów.

Raki górnego odcinka przewodu pokarmowego (np. Rak żołądka) lub dolnych dróg moczowych (takie jak rak nerki lub rak pęcherza moczowego) są w międzyczasie często związane z nitrozoaminami, rak szyjki macicy z wirusami brodawczaka, rak białej skóry z przewlekłym promieniowaniem UV Obciążenie. Istnieje wiele różnych czynników ryzyka dla wielu różnych nowotworów, które mają mniej lub bardziej bezpośredni i duży wpływ na rozwój nowotworu.

Objawy, dolegliwości i oznaki

Objawy takich Rak dlatego czas jego wykrycia zależy w dużej mierze od lokalizacji guza. Rak skóry jest zazwyczaj wcześnie wykrywany i leczony, podczas gdy guzy płuc mogą rosnąć bez przeszkód przez lata i mogą dawać przerzuty w całym organizmie do czasu zdiagnozowania.

Krwawienie jest częstym pierwszym objawem guzów wewnętrznych (krew w kale, krew w moczu, krwawy kaszel) i dlatego należy je wyjaśnić. Ograniczenia funkcjonalne mogą wpływać na narządy puste i prowadzić do zaparć (rak okrężnicy), kaszlu (rak oskrzeli) lub kolki żółciowej i żółtaczki (rak dróg żółciowych). Inne nowotwory, takie jak rak żołądka, nie są wykrywane przez długi czas, ponieważ wydrążony narząd jest po prostu wystarczająco duży, aby obejść guz.

W szczególności przerzuty do kości mogą również powodować silny ból, a tym samym prowadzić do wykrycia w pierwszej kolejności pierwszego guza (np. W przypadku przerzutów raka prostaty do kręgosłupa). Podobnie przerzuty do mózgu mogą stać się zauważalne poprzez zmiany charakteru lub uszkodzenia narządów zmysłów i mogą być pierwszym objawem złośliwego raka w zupełnie innym miejscu.

Poza tym w medycynie występuje termin „objawy B”: oznacza to wszystkie niespecyficzne objawy, które nie wskazują na konkretny guz, ale generalnie towarzyszą złośliwemu rakowi i dlatego należy je wziąć pod uwagę: Obejmują one utratę wagi, utratę apetytu , Osłabienie, zmęczenie, wysokie temperatury, nocne poty i podobne dolegliwości. Objawy te pojawiają się, ponieważ szybko rosnący guz pochłania ogromną ilość energii do wzrostu, której brakuje reszcie ciała. Do objawów może również przyczyniać się niedokrwistość w wyniku pełzającej utraty krwi (krwawienia z guza) i towarzyszących procesów zapalnych.

Diagnoza i przebieg choroby

Diagnoza obejmuje dokładny wywiad z ukierunkowanym kwestionowaniem dolegliwości, czynników ryzyka i towarzyszących im zjawisk. Ważna jest również historia rodzinna, ponieważ niektóre guzy są dziedziczone częściej. Badanie fizykalne może czasem potwierdzić podejrzenie guza, na przykład jeśli rak okrężnicy można już wyczuć palcem w dole.

Następnie wykonywane są badania obrazowe, takie jak USG, RTG, CT i MRT, które służą zarówno do dokładnego zobrazowania owrzodzenia nowotworowego, jak i do poszukiwania przerzutów. Planując terapię, ważne jest, aby uzyskać możliwie kompleksowy przegląd stanu choroby, ponieważ na tej podstawie dostępnych jest wiele różnych i dobrze zbadanych strategii terapeutycznych, a na przykład przerzuty mogą zasadniczo zmienić protokół leczenia. W onkologii (medycynie onkologicznej) mówi się o tak zwanym „stagingu”, czyli podziale guza na różne kategorie w zależności od stopnia zaawansowania. Popularną klasyfikacją jest klasyfikacja TNM według wielkości guza, stanu węzłów (węzłów chłonnych) i przerzutów.

Prawie zawsze podejmuje się próbę pobrania próbki tkanki (biopsja). Tylko na tej podstawie można ponad wszelką wątpliwość udowodnić rodzaj tkanki guza i uzyskać pewność w doborze właściwego postępowania terapeutycznego. Patolog mówi o „stopniowaniu” (można zatem udowodnić stopień rozwoju guza).

Komplikacje

W każdym razie rak jest bardzo niebezpiecznym stanem zdrowia pacjenta i nierzadko prowadzi do śmierci chorego, który sam z siebie lub z powodu następstw. Z tego powodu wczesne wykrycie i leczenie jest niezwykle ważne, aby uniknąć ewentualnych powikłań.

Objawy i powikłania raka zwykle w dużym stopniu zależą od dotkniętego obszaru. Ponadto rak zwykle rozprzestrzenia się na inne obszary ciała i może również wpływać na zdrową tkankę i uszkadzać ją. W szczególności w mózgu występują zmiany osobowości lub paraliż i inne zaburzenia motoryczne.

Osoby dotknięte chorobą cierpią z powodu znacznej utraty wagi i osłabienia. Zmniejsza się również odporność danej osoby i pojawia się trwałe zmęczenie, którego nie można zrekompensować za pomocą snu. Leczenie raka nie zawsze jest możliwe. W wielu przypadkach skróci to również oczekiwaną długość życia. W przypadku chemioterapii może wystąpić wiele poważnych skutków ubocznych, takich jak wypadanie włosów, co dodatkowo obniża jakość życia chorej osoby.

Kiedy powinieneś iść do lekarza?

W przypadku nietypowych i niezrozumiałych obrzęków na organizmie dolegliwości powinien wyjaśnić lekarz. Jeśli w ciele występuje uczucie ucisku, wybrzuszenia lub rozwój owrzodzeń, konieczne są badania lekarskie. Ponieważ 80% raków jest odpowiedzialnych za rozwój nowotworu złośliwego, przy pierwszej rozbieżności należy skonsultować się z lekarzem. W przypadku zaburzeń oddychania, problemów trawiennych, bólów głowy lub różnych zaburzeń czynnościowych wskazana jest wizyta u lekarza.

Jeśli objawy utrzymują się lub nasilają w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, obserwacje należy natychmiast omówić z lekarzem. Jeśli istniejące skargi stopniowo się rozprzestrzeniają, istnieje również pilna potrzeba podjęcia działań. Aby ustalić przyczynę, konieczna jest wizyta u lekarza w przypadku niejasnego poczucia choroby, ogólnego złego samopoczucia, spadku zwykłego poziomu wydolności lub zwiększonej potrzeby snu.

Niepokój, niewyjaśnione lęki, większa utrata masy ciała, apatia i zwiększona drażliwość wskazują na nieprawidłowości, które należy zgłosić lekarzowi. Trwałe poczucie bezsilności lub braku energii, zmiany w błonach śluzowych lub cerze skóry, a także uczucie bólu są oznakami istniejącej choroby. W przypadku wystąpienia zaburzeń wrażliwości, ograniczeń w poruszaniu się lub problemów psychologicznych należy skonsultować się z lekarzem. W przypadku odchylenia od zwykłego zachowania zaleca się wizytę u lekarza.

Leczenie i terapia

Terapia obejmuje dokładnie trzy różne strategie: usunięcie chirurgiczne, chemioterapię i radioterapię guza. Wszystkie trzy są bardzo radykalnymi zabiegami, które mogą spowodować wiele szkód ubocznych, ale w najlepszym przypadku usuwają z organizmu guz i ostatnią komórkę rakową iw ten sposób raz na zawsze pokonują chorobę.

Wiele raków jest początkowo łatwych w obsłudze ze względu na ich powierzchowne umiejscowienie, zwłaszcza gdy są one jeszcze w stosunkowo małym stadium. W zależności od stadium często następuje chemioterapia lub radioterapia w celu oczyszczenia otaczającej tkanki (drogi drenażu limfatycznego) i całego ciała (przerzuty) z rozproszonych komórek nowotworowych. Jednak te zabiegi należy stosować ostrożnie, ponieważ są trucizną dla całego organizmu i mogą mieć wiele skutków ubocznych.

Z drugiej strony, zgodnie z obecnym stanem badań, stanowią one zwykle jedyny sposób kompleksowego i bezpiecznego leczenia owrzodzenia nowotworowego. Obecnie opracowywane są bardziej ukierunkowane leki, które są dostępne tylko w indywidualnych przypadkach (np. W przypadku niektórych typów białaczek).

Perspektywy i prognozy

Dzięki postępowi medycznemu i naukowemu rokowania dotyczące raka uległy w ostatnich latach znacznej poprawie. Środki wczesnego wykrywania i podnoszenie świadomości wśród populacji umożliwiają wielu pacjentom wczesne diagnozowanie i leczenie choroby. Takie postępowanie poprawia rokowanie i perspektywę trwałego wyzdrowienia.

Jednak nie ma ogólnie przyjętego rokowania, jeśli chodzi o raka. Zawsze należy sprawdzać indywidualnie, w którym punkcie organizmu uformował się guz iz jaką szybkością ma miejsce wzrost. Dostęp do niektórych obszarów ciała jest utrudniony, a inne rzadko pozwalają na wczesną diagnozę.

Im dalej guz rozrósł się w organizmie, tym pacjent jest starszy i im więcej ma chorób, tym mniej korzystne rokowanie. Styl życia, ogólny stan zdrowia i stabilność psychiczna również mają wpływ na dalszy proces gojenia. Bez skorzystania z opieki medycznej istnieje ryzyko przedwczesnej śmierci pacjenta. Guz agresywny lub złośliwy nie ma szans na samoistne wyleczenie. Można go leczyć i usuwać tylko w terapii przeciwnowotworowej. Jest to terapia długotrwała, która wiąże się z różnymi zagrożeniami i wiąże się z ryzykiem nawrotu.

zapobieganie

Zapobieganie to najlepszy sposób na przetrwanie bez raka: można tak powiedzieć, ponieważ najpowszechniejsze typy raka są wyraźnie związane z ryzykownymi zachowaniami. Mówiąc dokładniej, oznacza to: zakaz palenia, mało alkoholu, unikanie nitrozoamin, spożywanie światła słonecznego tylko z umiarem, dążenie do diety bogatej w błonnik i wszystko inne, co jest uważane za dobre i zdrowe.

Istnieją określone środki zapobiegawcze przeciwko poszczególnym jednostkom nowotworowym, takie jak szczepienie przeciwko wirusowi HPV przeciwko rakowi szyjki macicy. Ponadto zdecydowanie zaleca się wykonanie wczesnych badań diagnostycznych, takich jak kolonoskopia od 55 roku życia lub mammografia.

Opieka postpenitencjarna

Opieka kontrolna jest centralnym elementem terapii raków, dlatego należy jak najwcześniej określić nawrót choroby, od czego lekarze oczekują korzyści w kontekście terapii. Po operacji, naświetlaniu lub ablacji zawsze istnieje stałe ryzyko nawrotu guza.

Ponadto opieka posprzedażowa polega również na oferowaniu codziennego wsparcia. Pacjenci często skarżą się na problemy psychiczne po operacji i potrzebują pomocy w życiu codziennym. Nie zawsze można całkowicie usunąć raka. Często zdarza się, że konieczne jest długotrwałe leczenie. Codzienne leczenie farmakologiczne pozostaje nieuniknione.

Pacjenci zwykle mają wizytę kontrolną raz na kwartał lub co sześć miesięcy. Wskazanie rytmu zależy od rodzaju raka, stanu dolegliwości i stadium guza w momencie wstępnej diagnozy. Przerwy między wizytami są zwykle wydłużane, jeśli po dwóch do trzech latach nie wykryto nowego wzrostu.

Za dalsze leczenie odpowiada lekarz rodzinny lub poradnia. Niezbędne elementy wizyty to dogłębna dyskusja i fizyczna kontrola. Regularnie organizowane są badania ultrasonograficzne i inne badania obrazowe. Przeprowadzane są również badania krwi w celu określenia określonych markerów.

Możesz to zrobić sam

Leczenie raka jest w rękach doświadczonych lekarzy, ale pacjent może wiele zrobić, aby pomóc mu w wyzdrowieniu poprzez pozytywne nastawienie do życia.

Przede wszystkim obejmuje to radzenie sobie z własną sytuacją i akceptację choroby: otwarte dyskusje z krewnymi, przyjaciółmi i innymi osobami dotkniętymi chorobą mogą być niezwykle pomocne. Projekt codziennego życia powinien być dostosowany do aktualnego stanu zdrowia i zapewniać wystarczająco dużo czasu na przerwy na odpoczynek - dotyczy to również przyjmowania pomocy z zewnątrz w gorszych fazach. Lekkie zajęcia sportowe zazwyczaj mają pozytywny wpływ na psychikę i ciało, intensywność i zakres należy omówić z lekarzem prowadzącym.

Równie ważna jest zdrowa, zbilansowana dieta, która jak najlepiej chroni przed objawami niedoboru i przeciwdziała utracie wagi w wyniku choroby. Kilka małych porcji dziennie jest zwykle lepiej tolerowanych niż kilka dużych. Nie należy też zapominać o odpowiednim nawodnieniu.

Specyficzne ćwiczenia relaksacyjne i akupresura mogą pomóc zmniejszyć nudności spowodowane chemioterapią. Preparaty z jemioły również cieszą się opinią zmniejszania skutków ubocznych, ale ich skuteczność jest kontrowersyjna. Jeśli rak powoduje silny ból, warto prowadzić dziennik bólu. Należy to przedstawić lekarzowi na każdej wizycie, aby w razie zmian mógł szybko dostosować terapię lekową.