Pierwotnie był określany jako Dietetyka wszystkie środki służące uzdrowieniu i utrzymaniu zdrowia, dziś termin ten obejmuje poradnictwo lub opiekę nad ludźmi w zakresie ich odżywiania, dzięki czemu można wyleczyć niektóre choroby.
Jaka jest dieta?
Termin „dietetyka” obejmuje wszystkie żywieniowe środki terapeutyczne, których celem jest zapobieganie chorobom lub ich leczenie. Dietetyka zajmuje się przede wszystkim odpowiednim odżywianiem w przypadku różnych chorób, takich jak anoreksja, cukrzyca czy otyłość, ale także żywieniem w szczególnych sytuacjach życiowych, np. W czasie ciąży.
Określenie dietetyka wywodzi się z tradycji hipokratesa, gdzie oprócz zdrowej diety wymagane było regularne życie i wystarczająca aktywność fizyczna. W Imperium Rzymskim Galen ponownie podjął to podejście. Podsumował sześć rzeczy, które były szczególnie ważne:
- Stymulacja umysłu
- Wydaliny i wydzieliny
- Śpij i obudź się
- Odpoczywaj i pracuj
- Jedzenie i picie
- Powietrze i światło
Zabiegi i terapie
Już w czasach renesansu pojawiło się wiele przewodników zajmujących się zdrowym stylem życia. Kolejny szczyt tej praktyki przeżył na początku XIX wieku, kiedy np. Christoph Wilhelm Hufeland czy Bernhard Christoph Faust intensywnie zajmowali się kwestiami żywieniowymi. W XX wieku pojawiły się zupełnie nowe koncepcje, takie jak dieta Birchera-Bennera od Maximilliana Oskara Birchera-Bennera czy dieta pełnowartościowa Wernera Kollatha.
Różne choroby wymagają przestrzegania specjalnego planu żywieniowego. W zależności od schorzenia dietetycy lub dietetycy ustalają wtedy konkretną dietę, precyzyjnie dostosowaną do potrzeb pacjenta. Zachowania żywieniowe należy zmienić za pomocą dietetyki lub terapii żywieniowej. Składniki można pominąć lub zwiększyć.
Na przykład, często konieczne jest większe spożycie owoców i warzyw, podczas gdy niektórych pokarmów nie można spożywać w przypadku alergii. Terapeuta żywienia indywidualnie traktuje pacjenta i jego choroby, bierze pod uwagę zachowania żywieniowe i sytuację osobistą. Dietetyka jest stosowana przy następujących schorzeniach:
- Choroby żołądkowo-jelitowe
- Niedożywienie
- reumatyzm
- dna
- Choroby wątroby i nerek
- Nietolerancje pokarmowe i alergie
- osteoporoza
- wysokie ciśnienie krwi
- Zaburzenia metabolizmu lipidów
- Cukrzyca typu 2
- Zaburzenia odżywiania, takie jak bulimia lub anoreksja
- Niedowaga lub nadwaga
Na przykład osoby z wysokim ciśnieniem krwi mogą obniżyć ciśnienie krwi, tracąc na wadze. Jeśli masz dnę, pomocna może być dieta o niskiej zawartości puryn, a zwiększone spożycie błonnika zmniejsza ryzyko raka okrężnicy. Zaleca się również specjalną dietę w okresie ciąży lub karmienia piersią, to samo dotyczy sportowców i osób starszych. Aby zapobiegać chorobom lub je leczyć, pacjenci mogą wybierać spośród szeregu nauk żywieniowych:
- Pełnowartościowe odżywianie (najlepiej przede wszystkim nieprzetworzona i świeża żywność)
- Wegetarianizm (spożywa się tylko pokarmy roślinne i pokarmy od żywych zwierząt)
- Weganizm (zrzeka się wszelkiej żywności pochodzenia zwierzęcego)
- Surowa żywność (spożywa się głównie żywność nieogrzewaną i świeżą)
- Makrobiotyka (styl życia mający na celu prowadzenie długiego i zdrowego życia)
- Łączenie posiłków (preferowane są produkty zawierające węglowodany i białka)
- Dietetyka chińska (żywność jest klasyfikowana według zachowania temperaturowego i smaków)
- Ajurweda (specjalne zalecenia dietetyczne dla poszczególnych typów dosha)
Diagnostyka i metody badań
Dietetyka lub terapia żywieniowa są oferowane w trybie ambulatoryjnym lub stacjonarnym. Istnieją specjalne praktyki, w których pracują właściwi eksperci, ale jest to również stosowane w szpitalach jako środek terapeutyczny. Terapia żywieniowa zawsze rozpoczyna się od historii medycznej pacjenta, przy czym rozróżnia się podejście z zakresu poradnictwa poznawczego oraz podejście skoncentrowane na kliencie. Podejście poznawcze od dawna uważane jest za metodę z wyboru.
Założył, że wystarczy poinformować pacjentów o możliwych negatywnych konsekwencjach niedożywienia, aby podnieść świadomość zdrowszego stylu życia. W tym kontekście treść przekazywana była głównie w formie wykładu, ale prawie nie uwzględniono poziomu afektywnego i sensomotorycznego. Ostatecznie jednak nastąpiła zmiana na tak zwane podejście do poradnictwa skoncentrowanego na kliencie, w którym terapeuta przede wszystkim odpowiada również na życzenia pacjenta. Oprócz porad skupiamy się tutaj również na ćwiczeniach praktycznych, co oznacza, że klienci mają możliwość np. Zważyć jedzenie czy przygotować menu.
Nie ma rozwiązania, ale główna część rozmowy jest prowadzona przez pacjenta, ważne jest również zapisanie historii żywieniowej pacjenta, która odzwierciedla jego nawyki żywieniowe. W ten sposób możliwe jest precyzyjne sformułowanie problemu lub celu. Z pomocą terapeuty można wtedy wypracować różne proponowane rozwiązania, ale ostatecznie pacjent musi zdecydować o ścieżce.
W rezultacie klient nie jest pchany w jednym kierunku, ale jego obawy można rozwiązać indywidualnie. Odpowiednie diety mają na celu wyleczenie choroby lub opóźnienie rozwoju chorób. Zwłaszcza w przypadku chorób przewlekłych zdrowa dieta może wspierać zdolności samoleczenia organizmu. W przypadku chorób, na które dieta może mieć wpływ, takich jak wysoki poziom cholesterolu czy cukrzyca, absolutnie konieczne są specjalne diety.
